جواهرات با نماد ماه و ستاره در آثار سانی نفیسی

 

در این مقاله از سلسله مقالات وبسایت سان نفیسی جولری برآنیم در مورد اینکه نماد ماه و ستاره در جواهرات به چه معناست و از دلایل محبوبیت و جاودانگی آن، بیشتر بدانیم.

 

ستارگان   اجرام آسمانی حیرت انگیز   هستند، آنها اساساً توپ‌ های گازی عظیمی هستند که چیزی جز نیروی گرانش خود ندارند. به نوعی، آنها نمایانگر خود اتکایی و تدبیر هستند. کافی است به آسمان صاف شب خیره شوید تا آرامش درونی مطلق را تجربه کنید. ستارگان با شکوه و غیرقابل لمس هستند، جای تعجب نیست که دائماً منظره ای الهام بخش برای بشریت بوده اند.این شیفتگی ما و اجدادمان به آسمان ها همراه با ریاضیات و اساطیر، یکی از رایج ترین نمادها تا به امروز ایجاد کرده است.اجداد ما مجذوب ماه و ستارگان بودند و به آسمان شب می نگریستند. آنها آسمان شب را مطالعه می کردند و اشکال و نقش هایی را در میان ستارگان می دیدند و اغلب برای توضیح آنچه می دیدند داستان می ساختند.ستاره ها بخش بزرگی از تاریخ و فرهنگ کنونی ما هستند. آنها به نمادی مقدس و معنوی برای بسیاری از ادیان در سراسر جهان تبدیل شده اند.

 قرن‌ هاست که ستارگان معانی مختلفی داشته‌اند و بسته به فرهنگی که در آن متولد شده‌اید، این معانی تغییر می‌کند.

صورت های فلکی نقش کلیدی در الهام بخشیدن و شکل دادن به تلاش های انسان برای درک و تسلط بر کیهانی که در آن زندگی می کنیم، ایفا کرده اند. ماه و ستاره ها به ما کمک کرده اند تا روایت ها، افسانه های جذاب و فرهنگ های خودمان را شکل دهیم. مفاهیمی که هزاران سال دوام آورده اند چرا که ستارگان در طول تاریخ به ما امید داده اند و گویی نمادی از هدایت و محافظت الهی بوده اند، معنایی در آسمان بالا که بشریت را در زمین پایین هدایت می کند.ستاره بیت لحم نشان دهنده هدایت خدا است در حالی که ستاره داوود یک نماد محافظت قدرتمند است.

هر فرهنگ جهان برای هزاران سال ماه،ستارگان و سیاراتی را مشاهده می کرد که ما می توانیم در هر شب روشن مشاهده کنیم. و اینگونه است که قدرت آسمان شب،اثر خود را در تمدن بشری به جا گذاشته است. البته، همه ما دقیقاً یک آسمان شب را نمی‌بینیم – بسته به اینکه در کجای سیاره هستیم، چه فصلی است و زمان شب، تفاوت‌های ظریفی وجود دارد که همه اینها با معنایی که ما درباره آن می‌سازیم آمیخته شده‌اند.

نشان ماه و ستاره به کرات در الواح و سنگ نگاری های سومری و سایر دولتهای بین النهرین و مصر به کار رفته. همچنین در آثار هلنیستی هم به کار رفته و از اونجا به پارتها منتقل شده است.

از بابلی‌های باستان تا اینکاها، از اسطوره‌های یونانی تا داستان‌های آفرینش استرالیایی، از تقویم‌های مایاها تا زودیاک چینی، و از اهرام مصر تا سازه‌های آسمانی را شامل می‌شود.

در زمان های قدیم، ملوانان برای رسیدن به مقصد از ستارگان از جمله ستاره شمالی استفاده می کردند، برای دریانوردان هاوایی، ستاره سیریوس “Hokuho’okelewa’a” به معنای “ستاره ای برای هدایت قایق رانی” بود.

 

پنتاگرام ستاره پنج پر از کجا آمد و نماد چیست؟

 

کلمهٔ «پنتاگرام» از کلمهٔ یونانی πεντάγραμμον منشأ گرفته‌ که به معنی پنج خط است.شکلی از ستاره دارای پنج نقطه (یا پنج گوشه) است و توسط پنج خط کشیده می‌شود.از گزارش‌های مدرسه گرفته تا بررسی‌ میزان رضایت از هر محصول و یا خدمات و آرم‌ های شرکتی و برند سازی، پنتاگرام همچنان نماد مهمی در دنیای امروز ماست.

پنتاگرام به عنوان سمبل دینی ای ارزشمند توسط بابلی‌ها و نیز یونانی‌ها در یونان باستان استفاده می‌شده است. بسیاری از کسانی که پیرو  نوپگانیسم  هستند، از این سمبل استفاده می‌کنند.

پنتاگرام یکی از قدیمی ترین نشانه های انسانی کشف شده در خاورمیانه است که قدمت آن به 6000 سال قبل از میلاد می رسد. بر روی سفال‌های بابلی، هیروگلیف مصری و روی سکه‌ های یونانی، پنتاگرام‌ ها یافت شده است.

اولین استفاده از ستاره پنج پر به پنج هزار سال پیش در  بین‌النهرین  در نزد  سومریان  بر می‌گردد. سومریان آن را به عنوان چهار گوشه زمین و “طاق بهشت” یا پنج سیاره قابل مشاهده در آسمان شب ژوپیتر، عطارد، مریخ♂، ساترن، و زهره♀ می شناختند.

محققان معتقدند پنتاگرام ید طولایی در رابطه با  سیاره ونوس  (زهره)♀ دارد و آن را سمبل این سیاره می‌شمارند. سیاره  زهره  نماد مادینه مقدس است که در مسیحیت آن را  مریم مجدلیه  می‌نامند و در ایران باستان آناهیتا نام داشت (که بعضی به صورت کلی آن را ننه یا ننه خاتون نیز می‌نامیدند). همچنین سیاره ونوس هر هشت سال، شکل ستاره پنج پر را می‌پیماید یعنی چرخشش چنین شکلی را به وجود می‌آورد.

هلال ماه و ستاره نمادی باستانی است که در شرق   مدیترانه،  ایران،  میان‌رودان  (بین النهرین)  و  آسیای میانه  در زمینه های مختلف تاریخی استفاده می شد که حدوداً در مستعمره یونانی  بیزانس  توسعه یافت.

300سال قبل از میلاد، پس از اینکه بیزانس برای مدت کوتاهی با پادشاهی ادغام شد، به عنوان نشان سلطنتی  مهرداد ششم  و  پادشاهی پونتوس بیشتر مورد استفاده قرار گرفت. همزمان در این دوره، این نماد در قرن اول در سکه های ضرب شده توسط  امپراتوری اشکانی  ایران وجود داشت. در حدود قرن پنجم به عنوان نشان سلطنتی  امپراتوری ساسانی  بر روی تمام سکه های ضرب شده پادشاهان ساسانی استفاده می شد. این نماد به مدت بیش از 700 سال از اوایل قرن اول تا سقوط ساسانیان نماد سلطنتی پادشاهان ایران باستان بود که پس از فتح ایران توسط مسلمانان در قرن هفتم میلادی به عنوان نماد اسلام معرفی شد، چرا که جوامع اسلامی اولیه نماد ویژه‌ای نداشتند و تنها از رنگ‌ها به عنوان پرچم بهره می‌جستند.

در دوره  محمد بن عبدالله  (پیامبر اسلام) سپاه اسلام و کاروان‌های اسلامی از پرچم‌هایی یکرنگ استفاده می‌کردند و بی‌طرف‌ترین تفکر نظر می‌دهد در رنگ‌هایی سفید بدون هیچگونه نماد یا نوشته تنها نماد مسلمانان بودند و در دوره‌های بعد رنگ‌هایی همچون سبز نیز بر آن افزوده شده است.اما امروزه بسیاری از کشورهای مسلمان، مانند موریتانی و الجزایر و پاکستان و مالزی، ماه و ستاره را در پرچم خود به کار می‌برند که ماه اشاره به پیامبر اسلام دارد که به تعبیر آنها چون ماه بر جهان اسلام پرتو افکند، و ستاره نماد النجم، الهام از مفهوم النجم در قرآن است.تعبیر دیگربرای وجود این ماه و ستاره  اینست که هلال ــ نماد آغاز ماه قمری در میان مسلمانان است ــ به داستان هجرت پیامبر اسلام و تعلیم اصول و اخلاق او اشاره دارد و ستاره نشان امید به خداوند و اهداف متعالی است.

از طرفی ستاره پنج پر اشاره به پنج ستون دین دارد. ظاهراً از نظر نمادشناسان ترکیب هلال ماه و ستاره نماد بهشت نیز محسوب می‌شود. مهمترین نماد دینی در پرچم‌های اسلامی هلال ماه و ستاره است که در پرچم بسیاری از کشورهای اسلامی و گاه در پرچم‌های خاص مانند پرچم ریاست جمهوری (برای مثال در مالدیو) استفاده شده‌است.

در سده نوزدهم میلادی ماه و ستاره بر پرچم  امپراتوری عثمانی  نقش بست و از ۱۸۴۸ میلادی پرچم عثمانی ماه و ستاره‌ای سفید بر زمینه سرخ بود که امروزه نیز پرچم رسمی ترکیه  است. سایر کشورهای استقلال یافته از عثمانی نیز از این نماد در پرچم‌های خود بهره می‌برند از جمله   الجزایر،  تونس  و  لیبی.  در سده بیستم این نماد در پرچم کشورهای دیگری نیز به کار رفت همچون  پاکستان، جمهوری آذربایجان، مالزی، صحرای غربی  و  موریتانی.  در دهه‌های پنجاه و شصت میلادی این نماد به یک نماد اسلامی تعبیر شد. از دهه هفتاد میلادی این نماد به گستردگی مورد استفاده گروه‌های   اسلام‌گرا   و ناسیونالیسم عرب قرار گرفت.

 

در قرون وسطا مسیحی‌ها ستاره پنج پر را به عنوان طلسم ضد شیطان و عجوزه‌ها به کار می‌بردند. ستاره پنج پر در زمانی نشانه شهر اورشلیم بوده‌است. مسیحیان اولیه از پنتاگرام به عنوان نمادی از ستاره بیت لحم استفاده می کردند که نشان دهنده هماهنگی، صلح و سلامت بود .

 عبرانیان از پنتاگرام برای نشان دادن حقیقت و تورات استفاده می کردند. ورود مسیحیت نمادهای خود را به ارمغان آورد که نشان دهنده پنج زخم مسیح بود و امپراطوران روم از آن به عنوان مهر یا طلسم استفاده کردند و در قرون وسطی نماد محافظت از آن باقی ماند.

در اوایل قرن سیزدهم سلطان سلیم سوم هلال ماه و ستاره را بر زمینه‌ای قرمز، برای پرچم پادشاهی انتخاب کرد امروز نیز پرچم ترکیه به همین شکل است، هرچند برخی هلال آن را نماد امپراتوری روم شرقی می‌دانند که عثمانی‌ها آن را حفظ کردند و بعدها ستاره‌ای که الهام از مفهوم النجم در قرآن است، به آن اضافه شد.

 فیثاغورثی ها پنتاگرام را کمال ریاضی می دانستند که بعدها به نسبت طلایی معروف شد. در این مدت پنتاگرام نشان دهنده پنج نقطه یک انسان بود: دو پا، دو دست و یک سر، و همچنین به عنوان نماد عرفان فیثاغورثی استفاده می شد.

در چین و ژاپن باستان، ستاره پنج پر نماد پنج عنصر حیات بود: آتش، زمین، فلز، آب و چوب.

در  شیطان‌گرایی از پنتاگرام معکوس که در وسط آن سر یک بز طراحی شده و ریشش در ضلع پایین، گوش‌هایش در دو ضلع وسط و شاخهایش در دو ضلع بالا قرار دارند به عنوان نماد استفاده می‌شود و به آن   بافومت   و اغلب  سیگیل آو بافومت  می‌گویند.

در نوپگانیسم، پنتاگرام به عنوان سمبل اصلی شناخته شده‌است و به عنوان نشانه‌ای از پنج عنصر الهام، آب، باد، آتش و زمین (خاک) است.

لوگو  آیین بیانی  که  سید علی محمد باب  آنرا با متن‌های گوناگون نوشته و دست خط‌های گوناگون آن موجود است نیز شبیه همین ستاره پنج پر است.

 

چکیده:

 

بنابراین ماه و ستاره در جواهرات نماد مضامین زیبایی چون قدرت لایتناهی، نماد خوش شانسی یا آنچه که در آرزوی آنیم،راهنمایی، انگیزه، تشویق، نماد نور و روشنی محض، غرق در امید و شگفتی، همچنین یادآور ارتباط متقابل ما با آسمان ها زمین و یکدیگر هستند.

آثار سان نفیسی جولری دارای این نماد، الهام  گرفته از شگفتی ماه و ستاره، یک هدیه فوق العاده و معنادار برای شما و عزیزانتان می سازد. بویژه در این دوران که بسیاری از دوستان و افراد خانواده از هم جدا شده اند. اگر به دنبال هدیه ای هستید یا به دنبال جواهری بامعنای عمیق برای خود هستید،

ماه و ستاره می تواند جزو بهترین سمبل ها در جواهرات باشد.